10. Sentences

10. Sentences

Sentence Structure

Let us consider the task of constructing and understanding some sentences? Let us start with some examples:

ఎక్కడ? (e-kka-Da?) = where?

అమ్మ ఎక్కడ? = (Mother where?) = Where is mother?

ఎక్కడ ఉంది? (e-kka-Da uM-di?) = where existed = Where (is) she/it? 

అమ్మ ఎక్కడ ఉంది? = Mother where existed? = Where is mother?

ఎన్ని? (e-nni?) = how many (things)?

ఈ పుస్తకాలు ఎన్ని? (I pustakAlu enni?) = (These books how many?) = How many books are these?

ఎందరు? (eM-da-ru?) = how many (people)?

ఎందరు వస్తున్నారు? (eM-da-ru va-stu-nnA-ru?) = How many (are) coming?

ఎందరు పిల్లలు వస్తున్నారు? (eM-da-ru pi-lla-lu va-stu-nnA-ru?) = How many children (are) coming?

ఎప్పుడు? (e-ppu-Du?) = when?
ఎప్పుడు వస్తుంది? = when will (she/it) come?
బస్సు ఎప్పుడు వస్తుంది? = (Bus when will come?) = When will bus come?

ఎంత? (eM-ta?) = how much?
ఇది ఎంత? (idi eMta?) = (This how much?) = How much (is) this?
దీని వెల ఎంత? (dIni vela eMta?) = (of this price how much?) = How much (is the) price of this?

ఇటు రా! (iTu rA!) = (This way come!) = Come this way!
ఇటు వేగం రా! (iTu vEgaM rA!) = (This way quickly come) =  Come quickly this way! 
అటు పో! (aTu pO!) = (That way go) = Go that way!
అటు నెమ్మదిగా పో! (aTu nemmadigA pO!) = (That way slowly go) = Slowly go that way!

నీ పేరు? (nI pEru?) = Your name? = (What is) your name? 

నీ పేరు ఏమిటి? (nI pEru EmiTi?) = Your name what? = What (is) your name? 

ఇటు రా! (iTu rA!) = Come this way!

ఎందుకు? (eMduku?) = Why?
కొంచెం సాయం చెయ్యి! (koMcheM sAyaM cheyyi) = (A little help do) = (Give me) a little help.

నా పెన్ను = My pen
ఇది నా పెన్ను = This (is) my pen
నా పెన్ను ఇది = (My pen this) = This (is) my pen
ఇక్కడ పెట్టు = (Here put) = Put here (familiar addressing)
ఇక్కడ పెట్టండి = Here put = Put here (respectful addressing)

These examples intuitively show that the word order in Telugu is  the opposite of what we are used to in English. 

A simple sentence, any language, is a complete expression containing a noun or pronoun (or a complete noun phrase) and a verb (or a complete verb phrase). Either of these components can be explicitly expressed or implicitly understood. The nominal component forms the subject of the sentence. The verbal component may include non-verbal elements.

In English simple sentences which are neutral (i.e., not emphatic or emotive) in style and emphasis, the subject, where expressed, usually comes first in the sentence. Notice that the primary word order of Telugu is SOV (subject–object–verb). 

Sentence	రాముడు బడికి వెళ్తాడు.
Words	రాముడు	బడికి	వెళ్తాడు.
Transliteration	rAmuDu	baDiki	veLtADu
Gloss	Ramudu	to school	goes.
Parts	Subject	Object	Verb
Translation	Ram goes to school.

పుస్తకం బల్ల మీద ఉంది. (pu-sta-kaM ba-lla mI-da uM-di) = Book table on exists. (Book is on the table.)

బల్ల మీద పుస్తకం ఉంది (ba-lla mI-da pu-sta-kaM uM-di) = Table on book exists (Book is on the table.)

ఒక పుస్తకం బల్ల మీద ఉంది. (oka pu-sta-kaM ba-lla mI-da uM-di) = A book table on exists. (Book is on the table.)

డౌన్‌టౌన్ (కి) వెళదామా?

లంచి (ని) తిందామా?

సినిమా  (ని) చూద్దామా?

బుక్స్ ఏవి?

1. Types of Sentences

A simple sentence (సరళ వాక్యం) has one finite verb (సమాపక క్రియ)

Example; బాలుడు పాఠము చదివెను (The boy read the lesson).

A complex sentence (సంశ్లి ష్ట వాక్యం) has one finite verb and one or more non-finite verbs (అసమాపక క్రియలు)

Example; బాలుడు పాఠము చదివి నిదురించెను  (The boy read the lesson and slept /After reading the lesson, the boy slept.)

At the Fruit Market

"ఈ మామిడి పళ్ళు ఎంత?" = "How much are these mangoes?"

"ఒక పండు పది రూపాయలు." = "One fruit, ten rupees."

"ఒక డజను కావాలి. వంద రూపాయలిస్తాను." = "Want a dozen. I will give you hundred rupees."
"కిట్టదు అమ్మా! మరో పది ఇప్పించండి" = "Cannot afford madam. Grant another ten."
"సరే! డజను పళ్ళు ఇవ్వండి!" = "OK! Give a dozen!"
ఇక్కడ ఎక్కడైనా సిటీబస్సు దొరుకుతుందా? = "Can I find a citybus anywhere here?"
"బస్సులు రద్దీగా ఉంటాయి, అమ్మా. ఆటోలో వెళ్ళండి." = "Buses are crowded, Madam. Go in an auto.
"ఏయ్! ఆటో! అమ్మగారిని ఇంటికాడ దింపేసి రా!" = "Hey! Auto! Drop madam at home and come back."

Arranging an Auto

"ఎక్కడికెళ్ళాలమ్మా?" = "Where to? Madam!"
"గాంధీనగర్ పార్క్ కి ఎదురుగా = "Opposite Gandhinagar Park."
"ఆ పార్కు చాల పెద్దది. పొడుగే మైలుంటది!" = "That park is big. Length itself would be a mile."
"రాజన్న హొటేలు ఉందా? దానికి పదడుగుల దూరం" = "Aware of Rajanna's hotel? From there, ten feet distant."
"సరే! ఎక్కండమ్మా!" = "OK! Get in, Madam!"
"ఏమిమ్మంటావు?" = "What do you want?"
"పాతిక రూపాయలండి!"= "Twenty five rupees!"
"పాతిక రూపాయలు ఏమిటోయ్? మీటరు వెయ్యి. మీటరు మీద రెండు రూపాయలు ఇస్తాను." = What! Twenty-five rupees?" Turn the meter on. I will give you two rupees over the meter."
"మీటరు పని చెయ్యడం లేదమ్మా" = "Meter is not working."
"అయితే మరొక ఆటో చూసుకుంటానులే!" = "Then, I'll look for another auto."
"ఆడు మీట రేసి ఊరంతా తిప్పుతాడు. తడిపి మోపెడౌద్దమ్మా" = "That fellow will take you on a circuitous route. It will cost you more."
"సర్లే! ఇరవై ఇస్తాను."= "OK. I will give you twenty."
"ఎక్కండమ్మా" = "Get in, Madam."

Comments: In the above conversations, note the difference in social rank. With the fruit vendor, the lady used more or less neutral language. Only when she said, ""OK! Give a dozen!" she used the respectful ఇవ్వండి! The fruit vendor, on the other hand always used "respectful" language. The fruit vendor need not call the auto driver; but he did. It shows that he cares for his customers.

Now look at the conversation between the lady and the auto driver. When the lady asked, "What do you want?" she used a singular pronoun to address him. His response was "respectful." You can see this pattern throughout the conversation. 

I am not suggesting that you pull rank like this with fruit vendors and auto drivers. What all I am saying is that natives know their respective ranks in society and they instinctively use the correct pronouns (most of the time). If you are new to the culture, use respectful addressing. 

In the Auto

"ఇదేమిటోయ్! ఇలా తీసుకెళుతున్నావ్?" =
"ఎదట ఏదో గలాటా జరుగుతోందమ్మా.  మరొక దారెంట పోతున్నాను."
... 
"ఇదేనమ్మా, రాజన్న హొటేలు." = 
"ఎదుట ఎలక్ట్రిక్ స్తంభం ఉంది కదా! అక్కడ ఎడం పక్కకి తిరుగు."
"ఇప్పుడు ఆ కొబ్బరి చెట్టు దగ్గర కుడి పక్కకి తిరుగు." 
"ఆ ఎర్ర గేటు ఉండే. అక్కడ ఆపు."

Some Common Errors Non-Natives Make

1. ఈ ఇల్లు ఖాళీగా ఉందని వినబడ్డాను 

(ఈ ఇల్లు ఖాళీగా ఉందని విన్నాను)

2. ఈ సమాచారం మీరు వినబడితిరా? 

(ఈ సమాచారం మీరు విన్నారా?)

3. అక్కడ భయం దొరకదు (అక్కడ భయం లేదు)

4. దానికి ఏకసిగ్గు (దానికి ఒకటే సిగ్గు)
5. ఇన్ని దినాలుగా ఏక వానలు (ఇన్ని రోజులబట్టి ఒకటే వానలు)